Tijdens zijn colleges Burgerlijk recht III gaf mijn latere promotor, prof. mr. C.J.H. Brunner (dus: C.J.H.B. resp. CJHB in de NJ), steevast aanwijzingen omtrent het gebruik van de Nederlandse taal. Met deze rubriek,Taallesjes voor juristen, is beoogd om de fakkel over te nemen.
Op 16 november jl. met – net uit de doos – de iPhone X (foto Sietse Klomp)
Noviomagus. Ook op het hoogste niveau worden fouten gemaakt met onze mooie taal. Op 22 december jl. wees de Hoge Raad een belangwekkend arrest aangaande de uitleg van de term opzettelijk in art. 3:194 lid 2 BW (LINK). Het cassatiecollege oordeelde in rov. 3.4.3 onder meer (onderstreping toegevoegd):
„In de wetsgeschiedenis is onder ogen gezien dat de sanctie van het verbeuren van een aandeel in een goed, die art. 3:194 lid 2 BW verbindt aan het verzwijgen, zoekmaken of verborgen houden van dat goed, ingrijpend is. Een zware sanctie is echter op zijn plaats geacht, omdat in de hiervoor bedoelde gevallen sprake is van een ernstige, maar in een situatie van een gemeenschap, gemakkelijk te plegen vorm van bedrog (Parl. Gesch. Boek 3 (Inv. 3, 5 en 6), p. 1307).”
Is een zware sanctie is op zijn plaats geacht? Volgens Van Dale is sanctie vrouwelijk. Derhalve had het moeten zijn (onderstreping toegevoegd): „Een zware sanctie is op haar plaats geacht,”.
In Aflevering 38 van deze serie is voor het maken van dergelijke fouten al eens gewaarschuwd. Een link staat HIER.
Het vorige Taallesje voor juristen
De vorige Aflevering van deze rubriek lees je HIER.
„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)
Reacties
Rien Schraagen
De zin ‘Een zware sanctie is echter op zijn plaats geacht’ staat in de lijdende vorm. In de bedrijvende vorm klinkt die zin al heel anders: ‘De Hoge Raad acht een zware sanctie echter op zijn plaats.’ Dan zie je ook dat ‘zijn’ niet zozeer naar ‘sanctie’ verwijst, maar onderdeel is van de uitdrukking ‘op zijn plaats zijn’. Vergelijk (voorbeeld van de website van Onze Taal -‘verzuchting’ is vrouwelijk): ‘Maar voordat ik dat aantoon, is een verzuchting op zijn plaats.’
Joris
Als er niet verwezen wordt naar personen, dan is ‘op zijn plaats’ te allen tijde goed.
Sjef van Swaaij, advocaat bij de Hoge Raad - civiele cassatie
De bewering van Joris dat als niet verwezen wordt naar personen, dan ‘op zijn plaats’ te allen tijde goed zou zijn, is op geen enkele wijze gestaafd.
Peter Muller
Ok maar jij koopt Iphones en dat moet je natuurlijk ook niet doen….Hartelijke groet van Curacao en een voorspoedig 2018 gewenst.
Peter
Ik zou zeggen dat iets op zijn plaats “wordt” geacht, of gepast / op zijn plaats is.