Senioriteit
Afgelopen weekend trof ik tot mijn genoegen een Martin O-17 uit het jaar 1934 (foto SvS, iPhone 6s)
Sinds afgelopen weekend heb ik de nieuwe Van Dale integraal als app voor mijn iPhone. Kost wat, maar dan heb je ook wat.
Dezelfde gitaar (foto SvS, iPhone 6s)
Van Dale omschrijft (voor zover hier van belang) het woord senior allereerst als „iemand die behoort tot een oudere generatie of jaargang”. Welnu, wie bijvoorbeeld al twintig jaar rechter is, is senior. Dit ongeacht of hij/zij als zodanig benoemd is tot senior rechter. Zo ken ik een uitstekende jurist(e) die al decennia geleden gepromoveerd is en die volgens mij een hartstikke goede rechter is. Tot senior rechter is deze persoon niet benoemd. Onmiskenbaar echter is deze persoon de facto, althans in de ‘senior’-betekenis van Van Dale, gewoon senior rechter. Alleen al hierom is voornoemde introductie ongelukkig.
De (wederom voor zover hier van belang) tweede omschrijving van senior is volgens Van Dale „zeer ervaren in het vakgebied, het imago hebben van een oude rot in het vak, van wie anderen het vak kunnen leren”. Voornoemde uitstekende jurist(e) voldoet zonder meer ook aan deze omschrijving.
Dat hij/zij als zodanig niet benoemd is in de functie van senior rechter, heeft naar mijn inschatting louter als reden dat hij/zij – alleszins begrijpelijk – niet de ambitie koestert om er (substantieel meer) managementtaken bij te doen en gewoon inhoudelijk rechterswerk wil doen. (Hulde!)
In de betreffende memorie van toelichting wordt vermeld:
„Bij een senior rechter gaat het om een ervaren rechter die de taak van rechter ten volle uitoefent en die op verschillende terreinen gelegen complexe zaken competent weet te behandelen. Hierbij kan bijvoorbeeld ook worden gedacht aan de rechter belast met kantonzaken of een rechter die als teamvoorzitter een niet onaanzienlijk deel van de omvang van zijn taak aan managementtaken besteedt.”
Voornoemde uitstekende jurist(e) is zo’n ervaren rechter. Maar je zou (a contrario geredeneerd) haast denken dat, omdat hij/zij als zodanig niet benoemd is in de functie van senior rechter, hij/zij ‘dus’ niet een dergelijke rechter zou zijn.
Hoge Raad
Intussen kan het niet verbazen dat de Hoge Raad niet de functie van senior raadsheer kent. Een lid van de Hoge Raad is raadsheer, vice-president of president. Dat zijn de smaken.
Anders en beter
De (benaming van de) functie van senior rechter is derhalve minst genomen ongelukkig. Eerder in beeld komt bijvoorbeeld de functie van ‘rechter-manager’, voor rechters die (extra/vooral) managementtaken vervullen.
Wat betreft bezoldiging en promotiekansen zou gewoon gewerkt kunnen worden met louter interne rangen als, bijvoorbeeld, rechter A en rechter B.
Zo zijn er, ter bepaling van de gedachten, op de universiteiten (ook) hoogleraren A en hoogleraren B. Extern ben je gewoon hoogleraar, professor, maar wat betreft bezoldiging is het gunstig als je (intern) hoogleraar B bent. De hoogleraar A hoeft intussen (naar buiten toe) echter niet uit te leggen waarom hij geen hoogleraar B is, want extern ben je hoogleraar.
Niet, laat staan zonder méér, valt in te zien waarom het in de rechterlijke macht niet zo zou kunnen. ‘Rechter’ is zonder meer een baan waar je mee aan kunt komen zetten!
„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)
